|
فهرست مندرجات
فصل اول
تاريخچه مختصري از سيستم هاي خبره و هوش مصنوعي
فصل دوم
مفاهيم اساسي سيستم هاي خبره
فصل سوم
نمــايــش دانــش
فصل چهارم
مهندســي دانــش
فصل پنجم
استنتـــاج
فصل ششم
نرم افزارهاي ساخت سيستم هاي خبره
فصل هفتم
تأثير متقابل انسان-كامپيوتر در سيستم هاي خبره
فصل هشتم
طراحي سيستم هاي خبره با استفاده از پوسته هاي مبتني بر قانون
فصل نهم
چرخه عمر در توسعه سيستم خبره
فصل دهم
كاربردها، بازار و آينده سيستم هاي خبره
پيــوســت
ریز فهرست مندرجات فصول
چكيده مؤلف
مقدمات هوش مصنوعي
برنامه هاي هوش مصنوعي براي حل مسائل عمومي
پيدايش KBS
جدول 1-1 برخي سيستم هاي خبره تجربي
ظهور سيستم هاي خبره تجاري
هوش مصنوعي در قرن بيست و يكم
جدول 1-2 : پيشرفت سيستم هاي خبره ازسال 1990 تاكنون
انسان متخصص درمقايسه با سيستم هاي خبره
مزاياي كامپيوتري
مزاياي انسان
فوائد سيستم هاي خبره
مزاياي سازماني سيستم هاي خبره
مزاياي فردي سيستم خبره
سيستم هاي خبره به عنوان سيستم هاي پشتيباني تصميم گيري
تفاوت بين سيستم هاي خبره وسيستم هاي پشتيباني تصميم گيري
جدول 1-3 تفاوت هاي بين DSS وسيستم هاي خبره
تمرينات
خلاصه مطالب فصل اول
مزاياي كامپيوتري
فوائد سيستم هاي خبره
تفاوت بين سيستم هاي خبره وسيستم هاي پشتيباني تصميم گيري
سيستم هاي خبره چه هستند؟
هوش مصنوعي
شكل 2-1: برخي كاربردهاي هوش مصنوعي
هيوريستيك (كشفيات ذهني)
جستجوي فضاي حالت
مثال
شكل 2-2 : نمودار شبكه راه
تكنيك هاي جستجو
شكل 2-3 : درخت جستجو براي شبكه راه فروشنده دوره گرد
جستجوي كوركورانه
جستجوي هيوريستيك (ذهني)
كاربرد قوانين در نمايش دانش
استنتاج
استنتاج قياسي
استنتاج استقرايي
دانش رويه اي واعلاني
موتوراستنتاج
امكانات تفسير
ابزارهاي ايجاد سيستم خبره
شكل 2-4 : نمودار استفاده ازابزارهاي مختلف براي توليد سيستم هاي خبره درانگلستان(ادوارد1990 )
واسطه كاربر
شكل 2-5: طرح پايه براي يك سيستم خبره
معماري سيستم هاي خبره
قابليت يادگيري
مقايسه بين سيستم هاي خبره با سيستم هاي قراردادي رايج. 2
جدول 2-1 : مقايسه سيستم هاي خبره با سيستم هاي قراردادي
تمرينات
خلاصه مطالب فصل دوم
هوش مصنوعي
ابزارهاي ايجاد سيستم خبره
موضوعات
نمايش دانش
قوانين توليد
مثال
مثال
مزاياي قوانين
قوانين هيوريستيك
قوانين محدوده (دامنه)
دانش رويه ا ي
معايب سيستم هاي توليد قانون
شبكه هاي معنايي
شكل 3-2: مثالي از كاربرد توارث در شبكه هاي معنايي
مزاياي توارث
قاب ها
شكل 3-3: الگوي قاب حيوان.
شكل 3-4 : بخشي ازسلسله مراتب قاب
شكل 3-5: قاب مربوط به سگ.
نمونه هايي ازاشياءقاب
منطق 1
شكل 6-3: قاب مربوط به سگي بنام Rover
منطق گزاره ا ي
علائم ارتباطي
جدول 3-1 : كاربرد علائم ارتباطي درمنطق گزاره ا ي
منطق محصولات1
سورها در منطقه محمولات
نمايش تركيبي
خلاصه
جدول 3-3 مزايا و معايب روش هاي نمايش دانش.
جدول 3-4: خلاصه ا ي از ويژگي هاي روش هاي نمايش دانش.
خلاصه مطالب فصل سوم
مزاياي قوانين
مهارت هاي مورد نياز براي مهندسي دانش
اكتساب و اخذ دانش
اكتساب دانش
مصاحبه
تكنيك هاي مصاحبه مستقيم
مصاحبه جهت دهنده
مصاحبه ساختيافته
مصاحبه متفكرانه
خلاصه ا ي ازتكنيك هاي مصاحبه
جدول 1-4 : تكنيك هاي مصاحبه.
ساير تكنيك هاي استخراج دانش
شبكه فهرست 1
تكنيك هاي بصري
تحليل پروتكل 2
مشاهده
مطالعات موردي
مشكلات اكتساب دانش
جدول 4-2: مشكلات اكتساب دانش.
تمرينات
خلاصه مطالب فصل چهار
تكنيك هاي مصاحبه مستقيم
استنتاج
عملكردموتوراستنتاج
استراتژي هاي استنتاج
شكل 5-2 : نمودارون براي مثال ارائه شده
استنتاج استقرايي
استنتاج انتزاعي
خود آزمايي
جدول 5-1 مقايسه استراتژي هاي مختلف استنتاج.
استدلال مبتني بر موارد (استدلال موردي)
شكل 5-3 چرخه حل مسأله CBR.
كاربرد CBR
ابزارهاي CBR
CBR در مقابل سيستم هاي سنتي
شكل 5-4 : حل مشكلات يك چاپگر با استفاده از CBR Experss
هيوريستيك يا دانش سطحي
جدول 5-2 مقايسه سيستم هاي خبره سنتي با CBR.
استدلال عمقي (علي العمق)
خلاصه مطالب فصل پنجم
ابزارهاي توسعه سيستم هاي خبره
شكل 6-1 :سلسله مراتب ابزارهاي توسعه سيستم خبره.
زبان هاي برنامه نويسي
زبان هاي قراردادي
زبان هاي هوش مصنوعي
شكل 6-2 نمودار زماني توسعه سيستم هاي خبره.
پوسته هاي سيستم خبره
پوسته ها در زمينه هاي تخصصي
شكل 6-3 : محيط پوسته سيستم خبرهLeonardo .
جعبه هاي ابزار هوش مصنوعي 1
ابزارهاي كمكي ساخت سيستم
ابزارهاي اكتساب دانش
جدول 6-1: مثال هايي از يك خبره بيمه عمر
شكل 6-6 : قوانين القا شده از مثال ها.
انتخاب ابزارهاي توسعه
شكل 6-7 : محيط پشتيباني توسعه
ارزيابي پوسته هاي سيستم خبره
توانايي تكنيكي
واسط خارجي
خلاصه مطالب فصل ششم
ابزارهاي توسعه سيستم هاي خبره
زبان هاي برنامه نويسي
تأثير متقابل انسان و كامپيوتر
نيازمندي هاي واسط كاربر در سيستم هاي خبره
واسط مهندس دانش و واسط كاربر
وسائل ورودي و خروجي براي سيستم هاي خبره
روش هاي مناسبت تأثير انسان در سيستم هاي خبره
شكل 7-2 نمونه سؤالات مطرح شده در سيستم خبره Housing Benefit
شكل 7-3 : يك پرسش بصورت منو.
استفاده مستقيم ازصفحه كليد
واسطه هاي كاربر بصورت منو
نكاتي درمورد طراحي منوي واسط
زبان طبيعي
فرم ها
رابط تصويري (آيكون )
ميزان رضايت كاربر
اصول طراحي آيكون
امكانات تشريح
دانش عمقي و سطحي
سيستم XPLAIN
دانش استراتژيك
جدول 7-1 : دانش مورد نيازبراي توضيحات
متن فشرده 2
موارد استفاده فرا رسانه ا ي
واسط هاي گرافيكي
نتيجه گيري
خلاصه مطالب فصل هفتم
مراحل موجود درطراحي سيستم هاي خبره
شكل 8-1 : نموداربلوكي عمليات اصلي سيستم كمك هزينه.
روش كار
تعيين يك فضا از دامنه براي نمونه اوليه
تصميم گيري براي تعيين نمونه اوليه
شكل 8-2: نمودار بلوكي تصميم گيري براي نمونه نسخه اوليه
نموار موكلر
جدول تصميم گيري
نوشتن قوانين براي پايگاه دانش (VP-Expert)
شكل 8-4: مجموعه قانون1- قوانين هدف اصلي.
شكل 8-5 : مجموعه قانون 2-نياز مسكن.
شكل 8-6 : مجموعه قانون –3 –درآمد.
تبديل قوانين به فرمت VP-Expert لايه مقصد (هدف)
ساختار برنامه VP-Expert
شكل 8-7 : يك فعاليت (ACTIONS) براي سيستم خبره كمك هزينه.
شكل 8-8 بلاك پرسش براي سيستم خبره كمك هزينه.
خلاصه مطالب فصل هشتم
مقدمه
جدول 9-1 : مراحل چرخه عمرسيستم هاي خبره وسيستم هاي قراردادي .
روش مرحله اي
روش نمونه سازي
مزاياي نمونه سازي
مطالعه امكانات سنجي
هزينه
خصوصيات
دسترسي به متخصصين (خبرگان)
دامنه تجزيه و تحليل خبره
نگهداري سيستم هاي خبره
خلاصه مطالب فصل نهم
موضوعات
مقدمه
كاربرد سيستم هاي خبره
( هايس – رود، واترمن و لدنت 1993 ) :
خودآزمايي
زمينه هاي كاربرد جديد درسيستم هاي خبره
جدول 10-1 : انواع سيستم تهاي خبره.
نشر دانش
پيكربندي
پردازنده هاي پيشروي هوشمند
بخش هایی از پروژه جامع سیستم های خبره
پيشگفتار
نقطه آغاز هوش مصنوعي اندكي بعد ازجنگ جهاني دوم مي باشددرآن زمان وانيزبا توجه به مسائل يسبرنتيك ، زمينه رابراي پيشرفت هوش مصنوعي به وجود آورد. درسال 1950 (آلن تيورينگ) آزمايشي ميني براينكه آيا ماشين قادر است با فرآيند ها ي مغزانسان رقابت نمايد مطرح كردودرسال 1958 دركالج دارتموت جلسه اي برگزارشد.
چكيده مؤلف
هوش مصنوعي دانش ساخت ماشين ها يا برنامه هاي هوشمند است تعريف ديگري كه ازهوش مصنوعي مي توان ارائه داد به قرارزيراست :
هوش مصنوعي شاخه ا ي است ازعلم كامپيوتركه ملزومات محاسباتي واعمالي همچون ادراك (perception ) –استدلال (reasoxing ) –يادگيري (Learning ) را بررسي مي كندوسيستمي جهت انجام چنين اعمالي ارائه مي دهد. وهمچنين مطالعه روش هايي است براي تبديل كامپيوتربه ماشيني كه بتواند اعمال انجام شده توسط انسان راانجام دهد.آيا تنها اين نكته كه هوشمندترين موجودي كه مي شناسيم انسان است كافي است تا هوشمندي را به تمام اعمال انسان نسبت دهيم اما حداقل توجه به اين نكته كاملاً واضح ، لازم است كه برخي از جنبه هاي ادراكي انسان مثل شنيدن و ديدن كاملاً ضعيف تر از موجودات ديگر است .
هوش مصنوعي فن آوري پيشرفته ا ي است كه اخيراً از سوي محققان علوم مختلف مورد توجه زيادي قرار گرفته است و هوش مصنوعي در واقع روشي است كه زيربناي لازم براي انجام عمليات هوشمند توسط انسان توسط كامپيوتر را فراهم مي آورد. يكي از كاربردهاي عمومي هوش مصنوعي سيستم هاي خبره هستند. سيستمهاي خبره ابزارهاي كامپيوتري هستند كه همانند يك متخصص در حوزه تخصصي خود در مسائل مربوط به آن حوزه مشاوره مي دهند و در صورت لزوم تصميم گيري مي نمايند . كاربردهاي اصلي هوش مصنوعي عبارتند از :
الف) پردازش زبان طبيعي (ترجمه ، خلاصه سازي ، محاوره زبان طبيعي)
ب) اثبات قضايا (اثبات وجود /عدم وجود ويژگي هاي مورد نظر)
ج) سيستم هاي بنيادي د) پردازش صوت و تصوير
هـ) برنامه ريزي و هدايت رباط و) سيستم هاي خبره ز) عامل هاي نرم افزاري
در طراحي و ساخت سيستم هاي خبره افراد زير به صورت گروهي با هم كار مي كنند.
الف)متخصص دامنه: كسي كه دانش و فن كافي در زمينه خاصي را دارد .
ب) مهندس دانش: شخصي كه طراحي، ساخت وآزمايش سيتم خبره را به عهده دارد.
ج) كاربر: شخصي كه با سيستم كارخواهد كرد و پذيرش نهايي سيستم بستگي به نظر او دارد.
اما از مزاياي سيستم هاي خبره مي توان به موارد زير اشاره كرد:
1- همواره در دسترس است در حالي كه متخصص تنها عموماً در ساعات خاصي از شبانه روز قابل دسترس مي باشد.
2- از نظر جغرافيايي متخصص در هر لحظه ، تنها مي تواند در يك محل حضور داشته باشد در حالي كه يك سيستم خبره قابل نسخه برداري بوده و در هر لحظه مي تواند در چندين محل از آن استفاده كرد.
3- متخصص ممكن است بر اثر عواملي گوناگون مانند، ترك سازمان ، بازنشستگي ، مرگ و مير و …پس از مدتي امكان ادامه فعاليت نداشته باشد و غير قابل جايگزين باشد در صورتي كه سيستم خبره قابل جايگزين است.
4- سيستم هاي خبره معمولاً رفتارهاي يك نواختي دارند و تحت تأثير زمان و مكان قرار نمي گيرند .
5- در انجام كارهاي تكراري عموماً سرعت بالاتري دارند يك معماري سيستم هاي خبره از قسمت هاي زيرين تشكيل شده است: الف) پايگاه دانش
ب) موتور استنتاج ج) واسط سازنده و)برنامه هاي جانبي ز) تشريح نتايج
با سپري شدن 5 نسل الكترونيكي از لامپ خلأ تا اختراع و استفاده روزافزون از تراشه (spu) بشر خلاق و مبتدع در صدد شكافتن علوم انفورماتيك و دسترسي به نسل ششم يعني رايانه هاي هوشمند است . در زمينه توسعه بازيها در هوش مصنوعي وسيستم هاي خبره تا حدي به بازي شطرنج پرداخته شده كه غالباً عده ا ي هوش مصنوعي را با شطرنج همزمان به خاطر مي آورند. مك كارتي از بنيان گزاران هوش مصنوعي است اين روز را آنقدر اغراق آميز مي داند (زيرا اين روز آنقدر سرعت در حال پيشرفت است ) كه مي گويد: محدود كردن هوش مصنوعي به شطرنج مانند اين است كه علم ژنتيك را از زمان داروين تا كنون تنها محدود به پرورش لوبيا كرده باشيم. اما در مورد سيستم هاي خبره يا همان هوش مصنوعي در زمينه كاربردي تا كنون به كار گرفته شده است كه تعدادي از اين زمينه ها عبارتند از : كشاورزي، تجارت، شيمي، ارتباطات، كامپيوتر، آموزش الكترونيك، مهندسي محيط ، زمين شناسي ، تصوير پردازي، اطلاعات، حقوق، ساخت و ساز، رياضيات، پزشكي، هواشناسي و…
در ساخت سيستم هاي خبره و طراحي آن افراد بايد به صورت گروهي كار كنند سپس مي بينيم كه توجه به سيستم هاي خبره در عصر تكنولوژي وپيشرفت براي عقب نماندن از دنياي متمدن امروزي لازم است .
مقدمات هوش مصنوعي
تحقيق در مورد هوش مصنوعي در دهه 1940 كه مصادف با پديدار شدن اولين نسل از كامپيوتر ها در مراكز تحقيقاتي بود ، شروع شد.
اصول اوليه ماشين منطق كه در رياضيات پايه ريزي شده بود با تلاش كرت گاول ، آلوتز و چرچ ، آلن تورنيگ مهيا شد . همچنين روايت هدراسل در سال 1913 به توليد روشهاي صوري در استدلال منطقي كمك هاي شاياني كرد . تحقيق عمده همه اين افراد روي موضوع حسابهاي احتمالي و پشنهادي متمركز شد.....................................................
|
پروژه و پایان نامه
